KA HUR VANG NGE KA VANDUAI VE HRIM HRIM ZAWK? PART-I

HUR VANG NGE VANDUAI VE HRIM HRIM?

ṬHEN KHATNA

Nutling fa pakhat nei ka ni a, ka pasal hi sipai a ni. Kan inneih tirh lam hian sipaiho family lane lamah awmna tur quarters ruak a awm mai loh avangin Aizawlah in kan luah a. Kan awmna hi ka pasala pa te veng ni lo mah se, kan inhlat tehchiam lo va. Kea kal ṭhang leh kal chak deuh tan chuan minute 10 kal vel chauh a ni. Keimah tak hi chu thingtlang mi ka ni a, ka nu leh pa bakah ka unaute pawh thingtlangah an la awm vek; kan unau zinga naupang ber, Aizawla college kal kan awmpui tih loh chu. Tunah hian ka chanchin maksak leh dangdai tak mai ka sawi dawn a, mi ṭhenkhat tan chuan awihawm loh leh tenawm uchuak lam rawngkai te pawh a ni hial maithei. Amaherawhchu, ka chanchin ka sawi tur zawng zawng hi thu dik hlang, phuahchawp leh belh awm miah lo a ni  tih chhiartute’n in hriat ka duh e.

A hmasain, chhiartute’n mi khawlo lutuk leh hur herh ve hrim hrim anga min lo ngaih nghal ngawt loh nan ka chanchin tlem ka’n sawi hmasa lawk.

Unau panga zinga hmeichhe upa zawk ka ni a. Mahni tawkah in chhung sekrek khawih leh chêt velah chuan ka fel ve thawkhat viau. YMA lamah ka inhmang em em bawk a, YMA chhang ka nih lai aṭangin Mizo hnam làm hi chu ka thiam kim thawkhat viau va, kan khaw aiawha lâm tura thlan zingah ka tel ziah. Pasal ka neih hma vang erawh chuan KṬP lamah hian ka inhmang ve hman lo tluk chu a ni thung.

Pawl riat thleng school ka kal a, pawl kua ka zir laiin ka pu dam loh avangin loh theih lovin ka chawlhsan a, ka kal chhunzawm ta lo. Lo leh huan kan nei a; mahse, ka feh ve meuh lo thung. In lamah ka pu lo enkawl leh ei rawng lo bawl hi ka kova tla a nih vang a ni ber.

Kum 17 ka tlin zan aṭangin ngaihzawng ka nei ve ṭan chiah a. Chu chu tuna ka pasal hi a ni nghe nghe. Pasal atan ka first love, ka ngaihzawng hmasa ber leh awm chhun ka nei a nih chu. Ka pasal erawh hi chu pathlawi a ni. Pathlawi han tih lemah, nupui a ru a, kar thum vel an inkawl ve hman a; mahse, an chhungte ve vein innei lo se an tih avangin an pawt ṭhen leh a. Mahse, a hmeichhia chu a lo rai hman a (a rai vanga inru erawh an ni  lo), fanu a hring a. An fanu chu kum khat a tling awrh tihin a nupui hlui chuan pasal dang a nei a. Tunah hian fa pali an nei tawh nghe nghe. Ka pasal hian nupui a rûk hma hian ngaihzawng pali nei hman angin ka bulah chuan a insawi a, a dik leh dik loh erawh ka hre lo. Nupui a rûk hnu rei vak lovah sipaiah a tling a. A rawn chhuṭi hlim chhawn deuh, kan in kawta full moon kan lawm zanah ka ṭhiannu bialpain a rawn hruai a, ar hem hmin tur te a rawn thawh a, chuta ṭanga inhria chu kan ni.

Kan inngaihzawn aṭanga thla hnih pawh a ral hmain a chhuṭi a zo va. Kan inah ṭhian dangte nen inthlahna kan nei a, hemi zan hi kan infawh hmasak ber a ni nghe nghe. Chutia a post lama min kirsan leh mai chu, kan inngaihzawn hlim chhawn a ni nen, ka la naupang bawk nen, ka lung a leng thei hle.

Sipai a rawn training chhuah hnuah zu in zeuh zeuh a ching a, a rui buai erawh tu ma’n kan hmu ngai lo. Kum 10 zeta kan inupat hleih avang te, zu a in zeuh zeuh ṭhin vang leh, pathlawi fa nei tawh a nih avang te chuan, a tir te aṭangin ka chhungte’n min duhpui lo em em mai a, ṭhen turin min ti reng a. Thla khat lek chhuṭi neia a rawn haw leh paw’n, kan ina lo len nuam a tih loh phah hial tura ṭawngkam neih zeuh te pawh ka nu hian a nei. Mahse, mak deuh mai chu, ka chhungte an hel nasat poh leh amah ka duhna a zual a. A tawi zawngin sawi ila, a rawn chhuṭi leh hmasak berah kan inru ve ta rawih mai a ni. Kan inrûk hian nula thianghlim, virgin ngat ka la ni a. Kum thu hlaah chuan kum 19 ka pum fel deuh awrh chauh.

Chu chu pasal ka neih hma zawnga ka tun hma nun, tawi fel taka ka sawi thiam dan chu a ni e.

Tunah chuan ka sawi tum ber lamah lut tawh ila. Chhiar a nawm zawk nan thupui hrang diat diatin ka ṭhen a. Hetia a inzawm pût avang hian a thlen dan hi a indawt zut tihna erawh a ni lo. A ṭhen hi chu a kârah kum 1 te a tla a, a ṭhenah erawh kum 4 lai te a tla thung. Ka thu ziah dan hi diary ziak ang ni lovin, history bu ziak ang deuhva a pawimawh lai chauh ziak ka ni tih in lo hre dawn nia.

KA FAPAIN...

Ka pasal nen hian kan inneih aṭanga kum khat lekah fapa kan nei a. Tunah hian kum 8-na a hmang ve mek a, kan duat thei hle ṭhin. Kan nupa hian fa dang neih kan tum tawh lo pawh a ni lo, mak tak maiin fa pakhat ka neih hnuah chuan ka rai leh thei ta reng reng lo va. Daktawr hnenah pawh kan inentir fo va, ṭhat lohna eng mah kan nei lo ve ve a; mahse, ka rai thei chuang si lo va. Kum li vel a’n vei meuh chuan inentir pawh kan tum buai ta lo.

Kan unau zinga naupang ber College kal kan awmpui ka tih tawh kha. Kan in luah hi zau lem lo mah se, a sei thung a; bathroom pawh pahnih a awm nghe nghe. Choka lam hnaiah pindan lian ve angreng tak, khum mai bakah thawhhnaw bawm leh lehkha zirna dawhkan dah theihna pindan a awm a. Chutah chuan ka nau chu a riak a. Choka luh dawn chiah chu sitting room a ni a. Chumi dawt leh chiah chu kan nupa bedroom a ni. Hei vang hian, in khata awm ho vek siin, ka nau hian kan nupa che vel thawm a hre pha kher lo ang tih tur vela mut pindan inhnaih lo kan ni.

‌Ka pasal hi sipai a ni ka tih tawh kha, chhuṭi laa a lo haw châng pawh hian zing thawh hi a hre em em a, dar 4 te hi chuan walk turin a lo tho leh daih tawh ṭhin.  A pa lo haw hi chuan zan lam àm kan duh avangin leh, saruak veka inlûk kher kan duh tlat avangin Bawiha mut hun hi kan nghak hram hram zel a. Khum khatah mu ho vek mah ila, puan hran kan sintir thlap a, a kil lamah kan muttir bawk. Kan pa lo haw hi chuan, a nghei rei tawh ṭhin tih takah, a râwp theih hle bakah a in-fit em em mai bawk a. Zan khatah hian min vawi hnih deuh ngei ngei zel.

A tlangpuiin Bawiha mut fel hnuah a vawi khatna kan ṭan a. Zun chhuah vanga a ṭhanharh hun, a tlangpuiin zing lam dar 1:30 leh dar 2 inkar hian a bung leh deuh ziah bawk. Hei vang hian, inhâka inhlip leh ṭhin ai chuan tiin ruakin ka mu tlang mai zel a. Hei vang hian, mi pawh kaitho hmasa lem lo te hian a lo thun mawlh mawlh a, ka harh chian ve meuh hi chuan a saisir zawng te hian min lo dep thlauh tlauh hman fe tawh ṭhin; ka hriat chian hman mang lohva lo tlingtlak pawh a nei fo. Chu mai piah lamah, khum khata mu ho vek ta na na na chu, keini lah duhthawh taka inlu tawn tawn ṭhin kan lo ni bawk nen, kan fapa chu kan tih harh avanga min phâwk fuh châng a awm ve fo va. Chung hunah te pawh chuan, chawlhsan ta mai lo hian a saisir zawnga muin Bawiha chu ka chûl mu a, kan pa’n min lo ‘sir khen’ tlut tlut a. Naupang eng mah la hre thiam rual lo ni tura kan ngaih avangin chung thil te chu ngaiah ka neih deuh titih a. Mahse, zan khat chu le, kan thil tih ṭhinin nghawng ṭha lo em em mai a neih chuan min deng ta dawt mai le!

Vawi khat chu kan pa chawlh laa a lo haw ṭum hian, a ngai angin Bawiha mut hnu changin khumah hian phone kan khawih dun malh malh a. Nakin deuhvah chuan a mu tawh nia hriain dim têin khum kil lamah chuan ka sawn phei a; tichuan, kan pa nen chuan ruak ngal ngat chuan duhthawh leh àm takin kan inlu leh ta thlawrh thawrh a.

Kan zawh fel hnu chuan Pa-a chuan, “Naktuk zing chu ka walk leh dawn a nia, i kal ve peih em?” min ti a. “Aaa, kan haw hmain Bawiha a lo harh palh ang, ka lo kal ve lo mai ang. Ka inha dawn nge zing lamah i bung leh dawn?” ka ti a. “In ha lo mai rawh,  zingah walk hmain ka vawi khat leh duh ang che,” a tih vang chuan ruak chuan ka muhil tlang ta a.

Ka zun chhuakin min tiharh a, ka va zung a. Bawiha leh a pa pawh an mutui ngang mai! Sana ka en a, dar 1 a lo ri ṭep a, ka mu leh nghal mai a. Ka mumang lamah kan pa hian min lo dawrhtir sawk sawk a, min luk leh hi a lo tum a. Ka mang hriat riai ruai a. Zan dangah pawh hetiang hi a awm ve fo ka tih tawh kha. Harh chiang mang hlei lovin ka mu rem ve sawt sawt a, mang hriat ruai chung chuan ka chhu chu ka ti poh deuh tarh a, ka dawrh kâk suah mai bawk a. Mahse, ka chhua zang lut chuan min kam ta miah lo mai a. Ka pasal zang hi zang lian tak han tih tur chu a ni hauh lo; mahse, te lutuk chu a nih loh mai bakah a khawng ṭha thei em em bawk.

Chutiang chu thil awm dan a nih avang chuan, harh chiang lo eng ang mah ila ka chhu chhunga lut mek zang chu ka pasal zang a ni lo tih hriatna ka nei tho a ni ang, chiang mangkhengin ka harh zawk a. Ka thil hmuh chuan mi râp a, ka thauvah mi man a, ka khur der der mai a ni.

Chu ka thil hmuh chu, ka fapa Bawiha, kum 8 leh thla hnih mi chauh, chuan a zang chu ka chhu-ah a lo thun a, mi lo dep ve chu niin!

A zang te tak te, kut zungte tiat vel lek tak tak, inches hnih chen vel lek chu a lo khawng ve vei ṭang reuh va. Ka pasal zing tlan turin min lu dawn emaw ka tih avanga rem lutuk tak maia ka chhu ka lo dawh poh lah avang chuan, a zang te tak te chu ka chhu-ah thunin mi lo lu ve terh terh reuh va. Ka dawh poh ṭhat em avang chuan naupang tan poh lûk a lo rem viau chu a lo ni.

Ka mut chhuak zawng zawng chu chawp leh chilhin a reh hmak a, ka harh chiang tawh ngang mai! Rang lutukin khum aṭangin ka chhuk a, ka inha ṭha mawlh mawlh a. Ka inhâk zawh chuan khumah ka ṭhu a, ka fapa chu ka pawm a, “Bawiha, engati nge khatia i tih a?” ka ti a. "Apa tih danin ka ti ve a nih kha," a ti sep a.

He thu hi khawiah mah ka sawi chhuak lo vang ka ti a, tun thlengin (ka fapa hian Class 12 result a nghah laiin nupui a nei tawh nghe nghe) ka pasal hian eng mah a la hre lo reng bawk. Hei vang hian, tunah pawh hian, mimal hming leh veng hming thup tlat ka ni. Chhiartute’n in hriat tur erawh chu ka thu sawi hi thu dik hlang hlak, phuahchhawp tel miah lo a ni e.

KA NUṬAIN...

A tir lamah khan kan unau zinga naupang ber, Aizawla college kal kan awmpui thu ka sawi tawh kha. Ani hi tlangval viak ṭha, taima em em mai, thawh hreh nei lo mi a ni a. Hei vang hian ani hi kan ṭangkaipui em em a. Ka pasal pawh hian a hranpa liau liauvin ka nau bank account-ah hian a pocket money tur te a rawn thunsak ṭhin. Hei hian sawi duah ngai lovin thil tam tak a sawiin ka hria.

Ṭum khat chu, mak tak maiin, nipui lai lehnghalin, hritlang âwm na ka man fuh hlauh mai pek a. Ka hritlang satliah pawh a ni lo, ka pik bûr mai a, a pin hian ka ping vek a ni zawk; ka khua te a sik a, ka khuh bur bur reng mai bawk a. Ka nau hi lo awmpui lo hlauh phei ila chu kan nufa ringawt chuan kan tal buai ve viau ngei ang. Ei rawngbawl, insuk, thleng sil, chhuat nawh, Bawiha school kal tur hruai leh lam... Aaaa, engkim a thawk vek a ni e.

Ka nau nen hi chuan kan unauvah rau rau pawh hian kan inngaina zual bik hrim hrim a. Ka hritlang a reh theih mai loh avangin, inentir ṭula ka hriat vang leh ngaihṭhat lohna ka neih avangin, ka han inentir a. Ka hritlang a lo rei deuh tawh vang leh a lo nat deuh hlek vangin damdawi min lo chawh deuh ṭeuh a. Chu mai bakah, ‘damdawi sang deuh hlek i ei loh chuan i dam har dawn tlat’ min lo ti a, zing ei leh chhun leh mut dawn ei hi min lo chawh a. Ka damdawi ei chu a chak ve hrim hrim nge, ka taksa a chak lo zawk ni dawn ni, damdawi ka ei tawh chuan ka mut hi a chhuak thei em em mai a, ka meng hlei thei lo a ni ber; zan lamah phei chu kah thlak ang der ka ni. Chaw ei kham hlima TV en paha ka mu zal mai mai te hi ka lo muhil hman ṭhin a, ka nau hian min rawn sawi nawk nawk a, min kai tho ṭhin.

Tlai khat chu, ‘Heti ringawt chuan a ni thei lo, tuilum sa ver vawrin inbual ila, a harh pawh ka harh deuh ang a, ka hritlang tan pawh a ziaawm maithei asin...’ ka ti a, tuilum sa ver vawr chuan ka inbual a. Ka inbual zo ka inthlak tur room-a ka lut chu vawt ka ti riau va, ‘Mu lum ila, ka taksa a lum deuh hunah ka inthlak mai ang,’ tiin, blanket sin hlunin ka mu ta a. Eng tik laiin nge ka lo mutthluk ni, ka harh leh chuan khua a lo thim vek tawh. Lum ka lo ti deuh nge ni dawn ni, ka puan sin pawh chu ka lo sin ṭha lutuk lo va. Ka tho tur ka’n che chu ka chhu kua aṭang hian thil tui chhuak tlat hian ka hria a, ka’n dap chu a lo chiau pur a. Mak ka ti ṭep a; mahse, ka nau leh Bawiha bak tu mah an awm si lo va, ngaih ṭha zan lo chuan ka thawmhnaw chu ka inbel a, ka tho chhuak a. Eng mah ka sawi zui lem lo.

A tuk lamah thleng chuan ka chhu a lo berh luai mai chuan ka rilru a luah a, ‘Bawihtea hian min lo dep leh a ni ang a’ tih ringawt ka ngaihtuah a, ka nau chu a nih ka ring pha lo. Mipa baw ang deuh lo awm ngawt chu a chhan tur àwm ka ngaihtuah ngat ngat a. Ka muhil kha mangpui ka lo mang ang a, ka châkna a lo chhuak a ni ang te ka ti ta vel mai mai a.

Inrinni hi intih fai ni atan kan hmang ṭhin a. Bawiha leng pawh vawiin chu a rawn tal bal hle a, ka bual fai a, insuk nen, ka hah ve khawp mai. Tlai ei rawngbawl ka inti hma a, ka peih fel chuan tlai lam dar 4 a la ri lo deuh va. Bawiha chu TV en pahin ṭhutthleng seiah a mu a. Ka nau pawh chu a bulah a lehkha zir pahin a ṭhu a. Chaw ei nan a la hma angreng si a, ka inbual a.

Ka inbual zo ka inthlak tur chu ka rilruah ngaihtuahna dang a lo lut thut a. Hman ni-a ka chhu berh chhan kha finfiah ka duh ta riau pek a. Thawmhnaw dang ha lovin, panty leh bra chiah inbelin towel vengin ka mu a, ka phone chu khum lan kim theihna leh lan chian theihna takah chuan ka dah a, video-in ka la a. Damdawi ka ei a, blanket sin chuan ka mu leh ta hlun a. Ka damdawi ei chuan min hneh ngang bawk a, ka muthlu chu ni leh ta nghal ta mai.

Ka harh hlawl a. Khua a lo thim vek tawh. Ka indap vat a, a hma ang chiahin ka chhu chu a lo chiau leh pur a. Ka tho vat a, ka inha sawk sawk a, ka phone chu ka va la a. A lo la in-record char char a.

Ka off nghal a, chaw ei siam tur chuan room aṭang chuan ka chhuak a, Bawiha leh a putea (ka nau) chuan min lo eisan daih tawh a. Ka insiam rawk rawk a, ka ei ve nghal a. Thleng te ka sil zawh chuan dar 8 a ri titih der a. Bawiha leh a putea chu TV hmaah an infiam a, an nui tuar tuar a. TV chu eiin ka va ṭhu phei ve a; mahse, ka phone chu check vat ka duh avangin, “Ka mu dawn, Bawiha, i lo mu ve nghal dawn em?” ka ti a.

"Aih, Aputea bulah ka riak dawn."

Ani hi chu duat rawn a ni tih a inhria a, duh duhnaah hian a riak kual mai a ni.

Bedroom-ah ka lut a, khumah ka lawn kai nghal a; ka rilru a insual nasa khop mai. Ka en dawn nge dawn lo tih chu rei ngial ka ngaihtuah a. Ka en chuan ka rilru natna ka insiam mai mai dawn tih hria; mahse, ka chunga thil thleng hriat chian châkna chuan min tur ut ut mai bawk si. Ka chhu kua ka zuk zen leh a, a la hnawm deuh chhap a. Chhu khua hi chuti ngawtin a hnawm thei lo tih ka hre chiang si, ka rilru a buai khawp mai.

En ngam lawk lovin ka dah vang vang a, hriat loh karin ka lo chhing leh sek hman a. Ka harh leh chuan dar 10 a lo pel vu tawh a. Ka harh chian rual rual chuan ka phone chu ka rilru kaptu ber a ni leh nghal chat a. Rilru ka siam a, en ka titlu fel ta a. Zep miah lovin ka tha a khur hial, ka fapa Bawihtea a nih ka hlauh luat vangin!

Ka phone chu ka hawng a, ka thil record chu ka play ta a.

Khatia ka inbual zo khuma ka mu kha, ka mut aṭanga minute 15 velah kan room kawngkhar chu a lo inhawng dek dek a. Kan room hi tlak deng a nih avangin ka mutna khum chu ni tla turin a chhun fuh bawk a, a lang fiah hle. Room kawngkhar inhawngah chuan ka nau chu a rawn lang hlawl mai a!

Inbual zo hlim tih hriat tak hian towel veng chungin a lo lut a, ka mu nghet nge nghet lo tiin min sawi nawk nawk a. Chutia ka mu nghet tih a hriat chuan ka blanket sin chu a theh hlim a, it hmel takin min thlir ta doh doh va.

Nakinah chuan ka bra kara zen lutin ka hnute chu dim te hian a khoih de de a. Minute 2 vel ka hnute a khalh hnu chuan, ka kekawrte pawh phelh lem lovin, ka pianpui unau ngei, ka thisen zawmpui, ka nuṭa dik tak ka nau chu ka chungah a bawk ta a. A lang chiang nasa mai si a, chhuahchhal dawn ta ila phat mar ngaihna a awm lo reng reng!

Ka kekawrte kap lam sir chu a keu deuh va, a zang chu ka chhu kuaah thunin min lu ṭan ta a.

Mak tih lutuk vang te, awih harsa tih em vang te, mangchhia mai ni se tih vang tein chutia min han dep ṭan ka hmuh chuan ka mit deuh sulh a. Ka nau, ka pianpui ngei mai chuan a tisa châkna chu ka chhu-ah a hri thla a nia, a rapthlak ka va han ti tak!

Min dep pah chuan ka hnute te chu a ṭham nawk nawk a, ka kap chu a dawrh thei ang berin a dah a, min dep pulh pulh a. A hrisel vang hrim hrim nge, a hmanhmawh vangin insum a tum buai lo nge ni zawk dawn ni, min dep rei lo kher mai. Minute 5 pawh tling lovah chuan a vawrtawp thleng tur tih hriat tak hian min hrawm nawk nawk a, min dep zawt zawt chung chuan min kuah vawng vawng a. A thuk thei ang bera ka chhua a zang lut turin min nawr a, a phu uih uih a. A baw a tlak fel hnu chuan a zang chu a phawrh chhuak ta zul zul a. Ka taksa chu siam remin min mut ṭhattir leh a, blanket chu min sintir leh thlap a. A ding mar a, min en vang vang a, ka pindan chu a chhuansan ta a.

Ka en zawh chuan mak tihna hlirin ka khat a, thil tenawm leh rapthlak tak niin ka hria a, ka mur leh chuaih ṭhin. Mahse, ka sawi chhuah chuan ka nau, ka nuṭa, ka thisen zawmpui, ka pianpui ngei a ni si a. Kan mualpho turzia te, ka pasalin min ṭhen phah hial theihzia te, kan inṭhen emaw, inṭhen lo emaw pawh ni se kan chhungkaw boruak chu a chhiat hlen phah theihzia te ka ngaihtuah a, eng mah sawi chhuak ngam chi ziazang ka ni lo. ‘Ka vanduai bik em em hi e’nge a chhan ni ang aw?’ tiin ka inngaihtuah vawng vawng ṭhin. Mahni chauhva ka awm châng te, ka muthilh theih loh châng te hian, ‘Mipa it zawng tak ka ni ve hrim hrim nge, keimah zawk hian ka hriat miah si lohvin luk mai mai theih tur angin ka lo inlan ṭhin zawk,’ tih hi ka ngaihtuah fo.

Read Part II: CLICK HERE